Stichting de Alkmaarse Cuyperskerk
Sint Laurentiuskerk
900 jaar parochie in Alkmaar
Een van de oudst te dateren feiten van Alkmaar is de verzelfstandiging van de kerk, de start van de Laurentius parochie op 16 juli 1116. Parochie (van het Griekse ‘paroikia’) betekent niet meer en minder dan ‘woongemeenschap’. De graaf van Hollan
d, de hoge geestelijkheid en de bewoners van Alkmaar waren bij de plechtigheid aanwezig. Als patroon van Alkmaar werd - voor het eerst - genoemd Sint Laurentius en 77 Alkmaarse mannen legden in zijn kerk, de St.-Laurentiuskerk, een eed af op het gebeente van Sint Adalbert, de patroon van de abdij van Egmond. Dit belangrijke ritueel speelde zich af 138 jaar voor de verlening van het stadsrecht (1254)!
De kerk stond midden in de 'stad' en was verankerd in het leven en denken van de Alkmaarders. De parochie ontwikkelde zich in de schaduw van de abdij en ontplooide initiatieven op allerlei gebied: religie (devoties als het Heilig Bloed), kunst, ziekenzorg, ouderen- en armenzorg, en onderwijs.
De eerste vijfhonderd jaar zijn min of meer overzichtelijk: de oudste Alkmaarse religiegeschiedenis van circa 1000 tot circa 1550 is van iedereen: de ene, ongedeelde kerk van de middeleeuwen.
Daarna vertakt zich het spoor. Vanaf het midden van de zestiende eeuw - de reformatie - raakt ook in Alkmaar de ene parochie versplinterd. Het religieuze landschap was sindsdien bontgekleurd. Katholieken, hervormden, doopsgezinden, lutheranen, remonstranten en gereformeerden leefden vaak langs elkaar heen, maar woonden ook met elkaar samen. Er was omgangsoecumene: men hield niet alleen rekening met elkaar, maar men werkte ook met elkaar samen en deed zaken. Vanaf het begin van de 17de eeuw verrijkten ook de Joden het landschap. De secularisatie van de 2de helft van de 20ste eeuw noodzaakte tot verandering. Aan het eind van de 20ste eeuw gingen ook in Alkmaar de meeste protestantse kerken samen in de PKN en aan katholieke zijde fuseerden de verschillende parochies tot één parochie en schaarde men zich opnieuw onder de bescherming van de stadspatronen Laurentius en Matthias.
Op zaterdag 16 juli 2016 werd het jubileum gevierd in een vesperdienst samen met de bij de Alkmaarse Raad van Kerken aangesloten kerken. Het was namelijk geen jubileum alleen voor de Rooms Katholieken. Alle Christelijke gemeenschappen in Alkmaar zijn immers erfgenamen van de parochie die in 1116 van start ging.
Voorafgaand aan de vesperdienst heeft dr. Jurjen Vis, historicus, een inleiding gehouden over wat we nu eigenlijk samen werd gevierd.
Lees de integrale lezing van dr. Vis: Lezing 16-7-2016.pdf
Voor de Introductie op de vesper door Erna Peijnenburg, pastoor van de Oud-Katholieke parochie van de heilige Laurentius in Alkmaar, zie
http://www.matthiaslaurentius.nl/tekst-introductie-op-vesper-16-juli-2016-erna-peijnenburg/
Aan het begin van de vesper werd door de vertegenwoordigers van de aanwezige Christelijke gemeenschappen een kaars aangestoken.
Op zondag 17 juli 2016 werd het jubileum gevierd in een pontificale Hoogmis. De hulpbisschop van ons bisdom, mgr. J. Hendriks ging hierin voor met onder andere de abt van de Egmondse abdij br. G. Mathijsen.
Tijdens de viering sprak mgr. J. Hendriks de homilie uit
Lees de integrale homilie: Homilie mgr. Hendriks
Voor meer foto’s zie
http://www.matthiaslaurentius.nl/fotos-viering-900-jaar-parochie/
De foto’s zijn gemaakt door Piet Scheltinga
